Mamy zaszczyt zaprosić Państwa uczniów z klas V, VI, VII i VIII szkoły podstawowej do wzięcia udziału w konkursie biologicznym ALBUS.
Konkurs odbędzie się 09-05-2025 r. Oprócz konkursu z biologii w dniach 05-05-2025 r. - 09-05-2025 r. odbędą się również konkursy z języka polskiego, języka angielskiego, języka niemieckiego, języka hiszpańskiego, historii, chemii, fizyki, przyrody, matematyki i geografii.
Konkurs ma formę testu wielokrotnego wyboru składającego się z 26 pytań. Do każdego pytania podane są 4 warianty odpowiedzi. Konkurs z biologii trwa 60 minut + 10 minut sprawy organizacyjne.
Na każdym etapie edukacyjnym obowiązuje zasada kumulatywności wiedzy i umiejętności z poprzednich lat nauki zgodnie z podstawą programową. Oznacza to, że treści zawarte w zakresach tematycznych testów wcześniejszych, mogą wystąpić w testach późniejszych.
Ulotka informacyjna - ALBUS biologia
Klasa 5 szkoły podstawowej
- Treści zawarte w programie nauczania przyrody.
- Nagonasienne: cechy i budowa, rozmnażanie, rola w przyrodzie.
- Gatunki krzewów i drzew iglastych.
- Okrytonasienne - cechy i formy roślin, budowa kwiatu, rozmnażanie.
- Sposoby zapylania roślin.
- Rozprzestrzenianie się roślin okrytonasiennych.
- Rozmnażanie wegetatywne.
- Znaczenie i przegląd roślin okrytonasiennych.
Klasa 6 szkoły podstawowej
- Treści nauczania zawarte w programie nauczania biologii w klasie 5.
- Płazińce, nicienie - cechy, budowa, przystosowanie, znaczenie.
- Ryby - budowa, przystosowania, przegląd i znaczenie.
- Gady - środowisko życia, przystosowanie, przegląd i znaczenie, ochrona.
- Ptaki i ssaki - cechy, występowanie, przegląd i znaczenie.
Klasa 7 szkoły podstawowej
Zakres materiału klasy 6 szkoły podstawowej oraz:
I. Układ nerwowy:
1. Budowa i rola układu nerwowego:
- budowa komórki nerwowej,
- kierunek i sposób przekazywania impulsów nerwowych,
- podział układu nerwowego ze względu na budowę i sposób działania,
- somatyczny i autonomiczny układ nerwowych,
- porównanie układu nerwowego z hormonalnym.
2. Ośrodkowy układ nerwowy:
- części mózgowia - budowa i funkcje,
- półkule mózgu,
- ośrodki w korze mózgowej,
- płaty mózgowe,
- budowa i funkcje rdzenia kręgowego.
3. Obwodowy układ nerwowy. Odruchy:
- włókna czuciowe i ruchowe,
- nerwy czaszkowe i rdzeniowe,
- elementy łuku odruchowego,
- odruchy bezwarunkowe i warunkowe.
4. Higiena i choroby układu nerwowego.
II. Narządy zmysłów:
1. Budowa i działanie narządu wzroku:
- budowa oka,
- funkcje poszczególnych części gałki ocznej,
- elementy i rola aparatu ochronnego oka,
- mechanizm widzenia,
- akomodacja i adaptacja oka.
2. Ucho - narząd słuchu i równowagi:
- budowa ucha oraz funkcje jego elementów składowych,
- droga fali dźwiękowej w uchu, odbiór wrażeń dźwiękowych,
- ucho wewnętrzne jako narząd równowagi.
3. Higiena oka:
- wady wzroku,
- korekcja wad wzroku,
- choroby oczu,
- higiena oczu.
4. Zmysły powonienia smaku i dotyku.
III. Układ rozrodczy:
1. Męski układ rozrodczy:
- budowa i funkcje męskiego układu rozrodczego,
- budowa plemnika.
2. Żeński układ rozrodczy:
- budowa i funkcje żeńskiego układu rozrodczego,
- budowa komórki jajowej.
3. Funkcjonowanie żeńskiego układu rozrodczego.
4. Rozwój człowieka od poczęcia do narodzin.
5. Higiena i choroby układu rozrodczego.
IV. Układ wydalniczy:
1. Budowa i działanie układu wydalniczego:
- narządy układu wydalniczego - budowa i funkcje,
- wydalanie produktów przemiany materii,
- budowa i działanie nefronu.
2. Higiena i choroby układu wydalniczego.
Klasa 8 szkoły podstawowej
Zakres materiału klasy 7 szkoły podstawowej oraz:
I. Ekologia:
1. Zależności występujące między organizmami:
- oddziaływania antagonistyczne i nieantagonistyczne,
- pojęcia: konkurencja, drapieżnictwo, pasożytnictwo, roślinożerność, mutualizm, komensalizm, protookoperacja,
- konkurencja: zasoby, o które konkurują organizmy; konkurencja międzygatunkowa i wewnątrzgatunkowa, przykłady konkurencji,
- pasożytnictwo: pasożyty zewnętrzne i wewnętrzne, przystosowania do pasożytniczego trybu życia, przykłady pasożytniczych roślin i grzybów,
- drapieżnictwo: przystosowania do trybu życia drapieżnika i ofiary, sposoby polowania i obrony, rośliny drapieżne),
- roślinożerność: przykłady roślinożernych roślin i zwierząt, przystosowania przeżuwaczy do roślinożerności, obrona przed roślinożercami),
- przykłady organizmów, których łączy zależność nieantagonistyczna,
- przykłady organizmów, których łączy zależność antagonistyczna.
2. Czym jest ekosystem?
- składniki ekosystemu,
- rodzaje i przykłady ekosystemów,
- struktura piętrowa lasu,
- sukcesja pierwotna i wtórna.
3. Zależności pokarmowe:
- łańcuch pokarmowy,
- podstawowe poziomy troficzne,
- rola destruentów w ekosystemie,
- sieć pokarmowa,
- zakłócenie równowagi ekosystemu.
4. Materia i energia w ekosystemie:
- krążenie materii w przyrodzie,
- przepływ energii w ekosystemie,
- obieg węgla,
- piramidy ekologiczne.
II. Człowiek i środowisko:
1. Różnorodność biologiczna.
2. Zanieczyszczenie i ochrona atmosfery:
- przyczyny i skutki: kwaśnych opadów, globalnego ocieplenia, dziury ozonowej, smogu,
- ochrona atmosfery.
3. Zanieczyszczenie wód: źródła, metody oczyszczania ścieków, sposoby zmniejszania zanieczyszczeń wód.
4. Zagrożenia i ochrona gleb.
5. Negatywne skutki wprowadzenia do ekosystemów obcych gatunków.
6. Przykłady wymarłych gatunków.
7. Racjonalne gospodarowanie zasobami przyrody: zasoby przyrody (niewyczerpywalne i wyczerpywalne), zasada zrównoważonego rozwoju.
8. Formy ochrony przyrody:
- ochrona obszarowa, indywidualna i gatunkowa,
- Parki Narodowe w Polsce - położenie, rok powstania, symbol, obszar,
- pojęcia rezerwatu przyrody, pomnika przyrody, parku krajobrazowego, otuliny, użytek ekologiczny, stanowisko dokumentacyjne,
- obszary sieci Natura 2000,
- rodzaje ochrony gatunkowej: ścisła i częściowa,
- gatunki chronione w Polsce,
- czynna i bierna ochrona przyrody.
9. Cel ochrony przyrody i ochrony środowiska.
III. Genetyka:
- prawo czystości gamet,
- dziedziczenie płci u człowieka,
- dziedziczenie grup krwi,
- konflikt serologiczny,
- mutacje.
