Klasa 4 szkoły podstawowej

Zakres treści programowych z I etapu kształcenia oraz:
Uczeń przystępujący do testu powinien:
1. znać pojęcia: epoki, tysiąclecia, wieku, roku, n.e., p.n.e.; obliczać upływu czasu w historii; określać, w którym wieku miało miejsce dane wydarzenie na podstawie podanego roku,
2. znać nazwy epok historycznych i układać je w porządku chronologicznym,
3. znać pojęcia: rodziny, rodu; odczytywać informacje z drzewa/tablicy genealogicznej,
4. znać polskie symbole narodowe: rozpoznawać godło i barwy narodowe, znać autorów słów i muzyki oraz tekst hymnu państwowego,
5. znać terminy i nazwy polskich świąt narodowych oraz wyjaśniać, na pamiątkę jakich wydarzeń zostały ustanowione,
6. znać treść legend o początkach państwa polskiego:

  • O Lechu, Czechu i Rusie,
  • O Piaście i Popielu,
  • O Kraku i smoku wawelskim,

7. znać krainy historyczne Polski i określać ich położenie na mapie:

  • Pomorze Zachodnie,
  • Pomorze Gdańskie,
  • Warmia,
  • Mazury,
  • Podlasie,
  • Mazowsze,
  • Ziemia Chełmińska,
  • Ziemia Dobrzyńska,
  • Kujawy,
  • Wielkopolska,
  • Ziemia Lubuska,
  • Ziemia Łęczycko-Sieradzka,
  • Małopolska,
  • Górny Śląsk,
  • Dolny Śląsk,

8. rozpoznawać na zdjęciu i określać w jakich regionach historycznych kraju znajdują się następujące zabytki i symbole:

  • Gdański Żuraw,
  • Pałac Branickich w Białymstoku,
  • Ratusz w Poznaniu,
  • Zamek Królewski i Kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie,
  • Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie,
  • Zamek Królewski na Wawelu,
  • Sukiennice,
  • Zamek w Malborku,

9. znać nazwy państw sąsiadujących obecnie z Polską i określać ich położenie na mapie,
10. rozpoznawać rodzaje źródeł historycznych: materialne (pisane i niepisane) oraz niematerialne.

Klasa 5 szkoły podstawowej

Zakres materiału z klasy 4 oraz:
Uczeń przystępujący do testu powinien:
1. wiedzieć na czym polegała i znać skutki rewolucji neolitycznej (w tym pojęcia: wędrowny tryb życia, koczowniczy tryb życia),
2. znać nazwy i lokalizować na mapie rzeki, nad którymi rozwinęły się wielkie cywilizacje (Tygrys, Eufrat, Nil, Jordan, Indus, Żółta Rzeka, Jangcy) oraz określać, jaka/-ie cywilizacja rozwinęły się nad daną rzeką,
3. wyjaśniać różnicę między politeizmem i monoteizmem oraz rozpoznawać wierzenia starożytnych Egipcjan i Żydów na podstawie opisów rytuałów/zwyczajów (w tym pojęcia: sarkofag, mumifikacja, piramida, Księga Umarłych, Tora, Dekalog, synagoga) i imion bogów/bóstw (Re, Izyda, Ozyrys, Jahwe),
4. wyjaśniać znaczenie terminów: monarchia, faraon, nomarcha, despotia i teokracja w kontekście systemu sprawowania władzy w starożytnym Egipcie
5. znać i rozpoznawać na zdjęciach/rysunkach najważniejsze dokonania cywilizacji Bliskiego i Dalekiego Wschodu w zakresie:

  • nauki (pismo klinowe, sześćdziesiętny system liczbowy, kalendarz, koło, pismo hieroglificzne, druk, porcelana),
  • prawa (w tym pojęcie prawa talionu, Kodeks Hammurabiego),
  • architektury (system irygacyjny, zikkurat, Brama Isztar, piramidy w Gizie, Wielki Mur Chiński),
  • sztuki,

6. lokalizować na mapie zasięg cywilizacji starożytnej Grecji, w tym Ateny i Spartę; znać znaczenie terminów: Hellenowie, Hellada i polis,
7. charakteryzować strukturę społeczną i organizację społeczeństwa starożytnych Aten (obywatele, metojkowie, niewolnicy) i Sparty (spartiaci, perjojkowie, heloci),
8. określić cele i zasady agoge - spartańskiego wychowania,
9. wyjaśniać znaczenie terminu mit oraz rozpoznawać greckich bogów na podstawie opisów i atrybutów:

  • Zeus,
  • Hera,
  • Afrodyta,
  • Apollo,
  • Atena,
  • Ares,
  • Hermes,
  • Posejdon,
  • Dionizos,
  • Hades,
  • Temida,

10. określać zasady organizacji starożytnych igrzysk olimpijskich; znać datę pierwszej olimpiady,
11. wyjaśniać znaczenie terminu demokracja, znać nazwę greckiej polis, w której narodził się ten ustrój; wiedzieć kim byli Klejstenes i Perykles oraz znać nazwy urzędów funkcjonujących za jego życia w Atenach i ich kompetencje,
12. znać i rozpoznawać na zdjęciach/rysunkach najważniejsze dokonania cywilizacji greckiej w zakresie:

  • filozofii (Sokrates, Platon, Arystoteles),
  • nauki (Hipokrates, Pitagoras, Archimedes),
  • sztuki (w tym pojęcia: dionizje, teatr, komedia i tragedia).

Klasa 6 szkoły podstawowej

Zakres materiału z klasy 5 oraz:
Uczeń przystępujący do testu powinien:
1. znać przyczyny wielkich odkryć geograficznych i zdobycze techniczne, które pozwoliły na ich organizację,
2. znać cele, daty oraz rozpoznawać trasy wypraw Krzysztofa Kolumba, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana,
3. wymieniać i wskazywać na mapie posiadłości kolonialne Hiszpanii i Portugalii (zgodnie z ustaleniami traktatu z Tordesillas w 1494 r.),
4. znać społeczne, gospodarcze i kulturowe skutki wielkich odkryć geograficznych dla Europy i Nowego Świata,
5. wymieniać cechy sztuki renesansowej, znać znaczenie terminu humanizm renesansowy oraz rozpoznawać na podstawie opisów i zdjęć dzieł:

  • Leonarda da Vinci („Ostatnia wieczerza”, „Mona Lisa”, „Dama z gronostajem”),
  • Michała Anioła (freski w Kaplicy Sykstyńskiej, rzeźby „Dawid” i „Pieta”),
  • Rafaela Santi (fresk „Szkoła ateńska”),
  • Erazma z Rotterdamu („Pochwała głupoty”),
  • Mikołaja Kopernika („O obrotach sfer niebieskich”),
  • Jana Gutenberga (ruchoma czcionka, Biblia Gutenberga),

6. znać przyczyny reformacji, w tym pojęcia:

  • nepotyzm,
  • symonia,
  • odpust,

7. widzieć kim był Marcin Luter oraz znać datę ogłoszenia 95 tez oraz główne różnice między luteranizmem a katolicyzmem,
8. wiedzieć kim był Jan Kalwin oraz znać główne różnice między kalwinizmem a katolicyzmem,
9. znać przyczyny zerwania króla Anglii Henryka VIII z Kościołem katolickim oraz główne różnice między anglikanizmem a katolicyzmem,
10. znać lata obrad i główne postanowienia sobory trydenckiego; znać termin kontrreformacja,
11. znać terminy:

  • elekcja,
  • elekcja vivente rege,
  • rokosz,
  • ruch egzekucyjny,
  • hołd lenny,
  • unia realna,

12. znać datę i okoliczności hołdu pruskiego; lokalizować na mapie Prusy Książęce,
13. znać dokonania twórców polskiego renesansu:

  • Mikołaja Reja,
  • Jana Kochanowskiego,
  • Andrzeja Frycza Modrzewskiego,

14. rozpoznawać na podstawie zdjęć obiekty sztuki renesansowej w Polsce:

  • dziedziniec zamku królewskiego na Wawelu,
  • ratusz w Zamościu,
  • ratusz w Poznaniu,
  • Sukiennice w Krakowie,
  • Zamek w Baranowie Sandomierskim.

Klasa 7 szkoły podstawowej

Zakres materiału z klasy 6 oraz:
Uczeń przystępujący do testu powinien:
1. znać główne zasady (restauracji, równowagi sił, legitymizmu) wprowadzone przez kongres wiedeński oraz jego postanowienia, ze szczególnym uwzględnieniem decyzji dotyczących ziem polskich,
2. wymieniać i rozpoznawać na zdjęciach wynalazki rewolucji przemysłowej oraz znać nazwiska twórców tych wynalazków i ich biogramy:

  • statek i lokomotywa o napędzie parowym,
  • telegraf elektryczny,
  • lampa naftowa,
  • telefon,
  • żarówka,
  • samochód,
  • radio,
  • kinematograf,

3. wskazywać na mapie podział polityczny ziem polskich po kongresie wiedeńskim (Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Poznańskie i Galicję),
4. wiedzieć, dlaczego Królestwo Polskie nazywane jest w historiografii „Królestwem Kongresowym” i charakteryzować ustrój Królestwa Polskiego na podstawie konstytucji z 1815 r.,
5. znać datę i przyczyny wybuchu powstania listopadowego,
6. znać daty i rozpoznawać na obrazach następujące wydarzenia:

  • noc listopadową,
  • bitwę pod Olszynką Grochowską,
  • bitwę pod Iganiami,
  • bitwę pod Ostrołęką,
  • śmierć gen. Sowińskiego na Woli,

7. znać skutki powstania listopadowego (z uwzględnieniem znajomości pojęcia Statut Organiczny),
8. znać znaczenie terminu Wielka Emigracja,
9. znać przywódców i programy Hotelu Lambert i Towarzystwa Demokratycznego Polskiego w zakresie sposobu, w jaki chcieli odzyskać niepodległość Polski i poglądów dotyczących przyszłego ustroju państwa,
10. znać imiona i nazwiska, najważniejsze działa oraz rozpoznawać portrety artystów Wielkiej Emigracji:

  • Adama Mickiewicza,
  • Juliusza Słowackiego,
  • Fryderyka Chopina,
  • Zygmunta Krasińskiego,
  • Cypriana Kamila Norwida,

11. wiedzieć, czego domagali się protestujący w czasie Wiosny Ludów, na przykładzie Francji, Włoch i Austrii,
12. znać przyczyny i skutki powstania krakowskiego.

Klasa 8 szkoły podstawowej

Zakres materiału z klasy 7 oraz:
Uczeń przystępujący do testu powinien:
1. znać postanowienia, konsekwencje oraz datę zawarcia paktu Ribbentrop-Mołotow (wraz z tajnym protokołem),
2. znać niemieckie żądania wysunięte wobec Polski w 1938 r. oraz reakcję władz,
3. znać daty niemieckiej i sowieckiej agresji na Polskę oraz propagandowe uzasadnienia (prowokacja gliwicka; opieka nad Ukraińcami i Białorusinami) ich ataku,
4. wymieniać państwa będące sojusznikami Polski w 1939 roku i znać ich reakcje w obliczu niemieckiej agresji (w tym pojęcie dziwnej wojny),
5. znać i rozpoznawać na podstawie opisów, planów, zdjęć przykłady bohaterstwa Polaków podczas Kampanii Polskiej:

  • obrona Poczty Gdańskiej,
  • obrona Westerplatte,
  • bitwa pod Mokrą,
  • bitwa pod Wizną (w tym pojęcie polskie Termopile),
  • bitwa nad Bzurą,
  • obrona Warszawy (w tym postawa prezydenta Stefana Starzyńskiego),
  • bitwa pod Kockiem,

6. znać daty:

  • niemieckiego ataku na Danie i Norwegię,
  • niemieckiego ataku na Francję i kapitulacji Francji,
  • włączenia państw bałtyckich i Besarabii do ZSRS,
  • przystąpienia Stanów Zjednoczonych do II wojny światowej,
  • desantu aliantów na Sycylię,
  • konferencji w Teheranie, Jałcie i Poczdamie,
  • operacji „Overlord”,
  • zrzucenia bomby atomowej na Hiroszimę i Nagasaki,

7. znać daty, strony walczące i wyniki wojny zimowej, Bitwy o Anglię, Wielkiej Wojny Ojczyźnianej (w tym datę, wynik i znaczenie bitwy na Łuku Kurskim),
8. znać datę japońskiego ataku na Pearl Harbor oraz określać konsekwencje tego wydarzenia,
9. znać pojęcia:

  • Lebensraum,
  • aryjczyk,
  • getto,
  • obóz zagłady,
  • Holocaust,

10. znać imię i nazwisko autora i założenia Generalnego Planu Wschodniego oraz postanowienia i datę konferencji w Wannsee,
11. wymieniać nazwy i lokalizować na mapie okupowanej Europy niemieckie obozy zagłady, wyjaśniać przyczyny ich lokalizacji oraz wymieniać narody, które masowo w nich uśmiercano:

  • Auschwitz-Birkenau,
  • Bełżec,
  • Majdanek,
  • Sobibór,
  • Treblinka,

12. wiedzieć, jaka kara groziła na okupowanych przez Niemców ziemiach polskich za pomoc Żydom oraz znać przykłady Polaków ratujących Żydów: Ireny Sendlerowej i Matyldy Getter (Rada Pomocy Żydom „Żegota”), rodzina Ulmów.

Klasa 1 liceum ogólnokształcącego

Zakres materiału klasy 8 szkoły podstawowej oraz:
1. Definicje pojęć: historia, prehistoria, historiografia, źródło historyczne.
2. Klasyfikacja źródeł historycznych.
3. Periodyzacja dziejów powszechnych i ojczystych.
4. Rewolucja neolityczna: charakterystyka koczowniczego i osiadłego trybu życia, konsekwencje przejścia na osiadły tryb życia.
5. Warunki naturalne, charakterystyka ustroju, społeczeństwa i wierzeń oraz najważniejsze osiągnięcia cywilizacji starożytnej Mezopotamii.
6. Warunki naturalne, charakterystyka ustroju, społeczeństwa i wierzeń oraz najważniejsze osiągnięcia cywilizacji starożytnego Egiptu.
7. Charakterystyka judaizmu.
8. Warunki naturalne, charakterystyka społeczeństwa i wierzeń oraz najważniejsze osiągnięcia cywilizacji starożytnych Indii i Chin.
9. Charakterystyka uwarunkowań geograficznych ukształtowania się cywilizacji greckiej.
10. Położenie najważniejszych poleis: Ateny, Sparta, Olimpia, Teby, Delfy.
11. Definicje pojęć: agora, Akropol, Hellada, kolegialność urzędów, obywatel, polis.
12. Ustroje poleis.
13. Wierzenia Greków.
14. Przyczyny i skutki wielkiej kolonizacji greckiej.
15. Przemiany ustrojowe w antycznych Atenach.
16. Społeczeństwo starożytnych Aten.
17. Charakterystyka ustroju starożytnej Sparty.
18. Charakterystyka społeczeństwa starożytnej Sparty.
19. Charakterystyka spartańskiego wychowania.
20. Przyczyny, przebieg i skutki wojen grecko-perskich.
21. Podboje Filipa II Macedońskiego i Aleksandra III Wielkiego oraz ich konsekwencje.
22. Kultura antycznej Grecji: filozofia, architektura, rzeźba, teatr, literatura; najważniejsi twórcy i ich dokonania.

Klasa 2 liceum ogólnokształcącego

Zakres materiału klasy 1 liceum oraz:
1. Przyczyny wielkich odkryć geograficznych.
2. Wyprawy portugalskie i hiszpańskie oraz podział świata na podstawie traktatu z Tordesillas.
3. Skutki wielkich odkryć geograficznych.
4. Dualizm gospodarczy w rozwoju Europy.
5. Przyczyny i skutki rewolucji cen.
6. Kultura i sztuka renesansu: humanizm, cechy sztuki renesansowej, najważniejsi twórcy i ich dzieła.
7. Reformacja: przyczyny, poglądy Marcina Lutra, pokój w Augsburgu, poglądy Jana Kalwina, powstanie kościoła anglikańskiego, następstwa reformacji, mapa wyznaniowa Europy w XVI w.
8. Kontrreformacja: sobór w Trydencie i jego postanowienia, inkwizycja, jezuici, konsekwencje kontrreformacji.
9. Imperium Habsburgów, Królestwo Francji, Anglia, Imperium Osmańskie i Wielkie Księstwo Moskiewskie w XVI wieku.
10. Polityka dynastyczna ostatnich Jagiellonów.
11. Stosunki polsko-krzyżackie na początku XVI w.: sekularyzacja zakonu i hołd pruski.
12. Geneza konfliktów o Inflanty.
13. Demokracja szlachecka: warstwy szlacheckie, sejm walny, trzy stany sejmujące, przywileje szlacheckie, ruch egzekucyjny i jego postulaty, wojna kokosza, rokosz, sejm egzekucyjny 1562/1563 i jego postanowienia.
14. Reformacja i kontrreformacja w Polsce.
15. Struktura społeczna Rzeczypospolitej w XVI w.
16. Specyfika gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej na przykładzie Rzeczypospolitej.
17. Przyczyny, okoliczności i skutki zawarcia unii lubelskiej.
18. Pierwsza wolna elekcja: kandydaci do tronu, elekcja viritim, przebieg elekcji, artykuły henrykowskie, pacta conventa.
19. Panowanie Stefana Batorego: podwójna elekcja 1575 r., polityka wewnętrzna Batorego, reforma wojskowa, wojna z Moskwą o Inflanty.
20. Sztuka renesansowa w Polsce oraz nauka i myśl polityczna tego okresu.

Klasa 3 liceum ogólnokształcącego

Zakres materiału klasy 2 liceum oraz:
1. Kongres wiedeński: cele i okoliczności obrad, główni decydenci, zasady, postanowienia.
2. Cele i członkowie Świętego Przymierza.
3. Przeciwnicy ładu wiedeńskiego: bunty w państwach włoskich, sytuacja w Związku Niemieckim, rewolucja lipcowa we Francji, niepodległość Belgii.
4. Przyczyny, najważniejsze wynalazki i skutki rewolucji przemysłowej.
5. Założenia i twórcy liberalizmu, konserwatyzmu, socjalizmu utopijnego, marksizmu,
6. Geneza Wiosny Ludów oraz jej przyczyny i skutki we Francji, monarchii Habsburgów, Niemczech, Włoszech.
7. Sprawa polska na kongresie wiedeńskim.
8. Ustrój Królestwa Polskiego.
9. Osiągniecia Królestwa Polskiego w gospodarce i szkolnictwie.
10. Sytuacja Polaków w Wielkim Księstwie Poznańskim, Wolnym Mieście Krakowie i Galicji.
11. Przyczyny wybuchu powstania listopadowego, kluczowe wydarzenia z okresu walk powstańczych, najważniejsze bitwy, dyktatorzy, skutki.
12. Wielka Emigracja: przyczyny, emigranci, kierunki, obozy polityczne i ich programy.
13. Powstanie krakowskie: okoliczności wybuchu, przebieg, skutki.
14. Wiosna Ludów w Wielkopolsce i Galicji oraz udział Polaków w Wiośnie Ludów w Europie.
15. Kultura polskiego romantyzmu: idee, najważniejsi twórcy i ich dzieła.

 

Logowanie / Rejestracja

Login lub e-mail   Hasło     Przypomnieć login?   Zarejestruj się  

Subskrypcja


Email
Aby otrzymywać od nas najnowsze informacje proszę dopisac swój adres e-mail:
© 2023 Centrum Edukacji Szkolnej • Wszystkie prawa zastrzeżone • Polityka prywatności

Ta strona używa plików Cookies oraz działa zgodnie z Polityką prywatności.